Penubuhan Malaysia

A. Gagasan Persekutuan Malaysia Cadangan Tunku Abdul Rahman

1. Ucapan Tunku Abdul Rahman dianggap sebagai idea penubuhan Persekutuan Malaysia.
2. Ia mendapat sambutan positif daripada pemimpin wilayah yang terlibat.
3. Jawatankuasa Perundingan Perpaduan Malaysia (JPPM) ditubuhkan pada bulan
Julai 1961.
4. Jawatankuasa mengadakan rundingan dengan pemimpin wilayah-wilayah yang
terlibat sebagai langkah awal ke arah merealisasikan gagasan Malaysia.
5. Tiga bulan kemudiannya, Tunku Abdul Rahman membawa usul gagasan
Persekutuan Malaysia di Dewan Rakyat.

6. Matlamat pembentukan Persekutuan Malaysia:

a) Mempercepatkan kemerdekaan
* Saiz Singapura dan jumlah Sarawak, Sabah dan Brunei yang terlalu kecil
menyukarkan usaha memperoleh kemerdekaan secara persendirian daripada
British.
* Mempercepatkan kemerdekaan Singapura, Sarawak, Sabah dan Brunei.

b. Keselamatan dan Kestabilan Negara
* Menyelamatkan Singapura dan Sarawak daripada jatuh ke tangan komunis.

c. Keseimbangan Kaum
* Mengimbangi penduduk Melayu dan bumiputera dengan bukan bumuputera
dalam pembentukan Malaysia.

d. Memajukan sosio-ekonomi
* Mewujudkan kawasan pasaran ekonomi yang lebih luas.
* Menyatiupadukan sumber tenaga manusia dan sumber asli di kalangan negeri
dalam persekutuan.
* menghapuskan sekatan cukai di kalangan negeri persekutuan.
* menudahkan usaha untuk menarik pemodal luar. Memajukan taraf hidup rakyat
Sarawak, sabah dan Brunei.

B. Reaksi Terhadap Pembentukan Persekutuan Malaysia

Negeri Terlibat

1. Persekutuan Tanah Melayu
a. Penduduk Tanah Melayu menerima prinsip gagasan Persekutuan Malaysia tetapi berbeza pendapat tentang cara pelaksanaannya.
b.Parti PAS menyokong idea pembentukan Malaysia dan mencadangkan pembentukan Melayu Raya yang merangkumi Indonesia.

2. Singapura

a. Parti Tindakan Rakyat (PETIR) di bawah pimpinan Lee Kuan Yew menyokong gagasan Persekutuan Tanah Melayu.
b. Gagasan akan menyelamatkan parti tersebut daripada dikuasai oleh parti yang berhaluan kiri.
c. Barisan Sosialis dan Parti Rakyat singapura menganggap gagasan Persekutuan Malaysia ialah rancangan pihak British untuk mengekalkan pengaruhnya.
d. Singapura mengadakan referendum bagi meninjau pendapat pebduduk terhadap gagasa Persekutuan Malaysia.
e. Hasil referendum mendapati penduduk Singapura menyokong penggabungan Singapura ke dalam Malaysia.

3. Sabah

a. Reaksi parti-parti politik di Sabah adalah seperti jadual di bawah:
* Pertubuhan Kebangsaan Kadazan Bersatu(UNKO)
- Awal =Menyokong
- Akhir =Menyokong
* Persatuan Kebangsaan Sabah Bersatu(USNO)
- Awal =Menyokong
-Akhir =Menyokong
* Perti Bersatu
- Awal =Menyokong dengan syarat Sabah merdeka terlebih dahulu
- Akhir =Menyokong
* Parti Demokratik
- Awal =Menyokong dengan syarat Sabah merdeka terlebih dahulu
- Akhir =Menyokong
* Parti Pasok Momogun
- Awal =Menentang kerana Sabah perlu bersatu dengan Sarawak dan
Brunei
- Akhir =Menyokong
b. Parti Perikatan Sabah
* Kesemua parti politik di sabah bergabung membentuk Perikatan Sabah di bawah
pimpinan Donald Stephens dan Datu Mustapha Datu Harum.
• Perikatan Sabah telah memenangi pilihan raya Majlis Daerah yang pertama pada tahan 1962.
• Parti Perikatan Sabah telah memenangi 104 kerusi daripada 119 kerusi yang dipertandingkan.
• Selebihnya dimenangi oleh calon bebas yang kebanyakan menyokong Malaysia.
• Sabah bersepakat untuk menyertai Persekutuan Malaysia.

4. Sarawak

a. Pendirian parti-parti politik di Sarawak terhadap penubuhan Malaysia:
* Parti Bersatu Rakyat Sarawak(SUPP)
- Awal =Menentang kerana Sarawak perlu bersatu dengan Sabah dan
Brunei
- Akhir =Menyokong
* Parti Negara Sarawak(PANAS)
- Awal =Menentang
- Akhir =Menyokong
* Parti Kebangsaan Sarawak(SNAP)
- Awal =Menentang
- Akhir =Menyokong
* Parti Bersatu Rakyat(BERJASA)
- Awal =Menyokong
- Akhir =Menyokong
* Persatuan Cina Sarawak(SCA)
- Awal =Menyokong
- Akhir =Menyokong
* Parti Pesaka Anak Sarawak(PESAKA)
- Awal =Menyokong
- Akhir =Menyokong
b. Parti Perikatan Sarawak
* Kesemua parti politik di Sarawak akhirnya berpendirian untuk menyertai Persekutuan Malaysia kecuali SUPP.
* Parti-parti tersebut bergabung membentuk Perikatan Sarawak bagi menhadapi Pilihan Raya Majlis Daerah yang pertama diadakan pada tahun 1963.
* Parti Perikatan Sarwak memenangi pilihan pilihan raya tersebut.
c. Beliau mencadang penubuhan kerajaan Kalimantan Utara yang terdiri daripada Brunei, Sarawak dan Sabah.
d. Parti Rakyat Brunei membawa usul menentang gagasan Persekutuan Malaysia pada bulan Julai 1963.

5. Brunei

a. Sultan Brunei menyokong kuat idea gagasan Persekutuan Malaysia.
b. Namun begitu, A.M. Azhari pemimpin Parti Rakyat Brunei telah menetang.
c. Beliau mendakwa Brunei akan menjadi tanah jajahan sekiranya menyertai Persekutuan Malaysia.

6. Indonesia

a. Indonesia pada mulanya menyokong gagasan Persekutuan Malaysia.
b. Menteri Luar Indonesia, Dr. Subandrio mengutus ucapan tahniah kerana usaha untuk menubuhkan Malaysia.
c. Pendirian Indonesia berubah setelah terpengaruh dengan dakyah Parti komunis Indonesia (PKI).
d. PKI menuduh gagasan sebagai neokolonialisme.

e. Penubuhan Persekutuan Malaysia bertentangan dengan hasrat Sukarno untuk menyatukan Indonesia dengan Tanah Melayu bagi membentuk Indonesia Raya.

7. Filipina

a. Filipina menentang gagasan Persekutuan Malaysia mendakwa Sabah sebahagian wilayah Kesultanan Sulu.

8. Negara-negara Barat

a. Britian dan Amerika Syarikat menyokong gagasan Persekutuan Malaysia.
b. Kuasa besar mendapati gagasan Malaysia dapat mempercepatkan proses kemerdekaan Singgapura, Sarawak, Sabah dan Brunei.
c. Pada masa yang sama pengaruh komunis dapat disekat.

Tun Haji Mohammad Fuad Stephens

Tun Haji Mohammad Fuad Stephens dilahirkan pada 14 September 1920. Sebelum beliau memeluk agama Islam beliau dikenali sebagai Donald Stephens. Selain daripada Tun Datu Mustapha, Tun Fuad juga merupakan salah seorang tokoh penting yang telah membawa negeri Sabah daripada terus berada dalam jajahan Britain. Beliau merupakan salah seorang Ahli Jawatankuasa Perundingan Perpaduan Malaysia. Beliau telah menubuhkan Pertubuhan Kebangsaan Kadazan Bersatu (UNKO) pada tahun 1961 yang telah menyatukan masyarakat Kadazan dan Dusun. Beliau juga merupakan bekas seorang wartawan dan beliau telah mengasaskan surat khabar tempatan yang dikenali sebagai Sabah Times kerana menyedari pentingnya penyampaian maklumat pada ketika itu.

Beliau merupakan Ketua Menteri sabah yang pertama dan menduduki kerusi Ketua Menteri lagi sekali pada 1976 tetapi hanya dalam tempoh 44 hari berikutan kapal terbang yang beliau naiki terhempas di kawasan paya Sembulan bersama dengan pemimpin-pemimpin negeri yang lain pada 6 Jun 1976 yang lebih dikenali sebagai 'Double Six'. Pemimpin lain yang turut terkorban ialah Datuk Haji Salleh Sulong, Datuk Peter Mojuntin dan Encik Chong Thain Vun. Selain itu, beliau juga pernah menjadi Tuan Yang Di Pertua Negeri Sabah yang Ketiga.

Kabinet Negeri Sabah Yang Pertama

Pada bulan Mac 1963, ahli-ahli majlis bagi Sabah Alliance Party telah menamakan 5 ahli exco untuk memegang jawatan penting bagi menyahut penubuhan Malaysia. Portfolio yang telah dipersetujui ialah Kerajaan Tempatan, Sumber Semulajadi, Perhubungan & Kerja Raya, Pendidikan dan Kesihatan.

Ketua Menteri
Tun Fuad Stephens

Timbalan Ketua Menteri
Datuk G. S Sundang

Menteri Kerajaan Tempatan
Datuk Harris Salleh

Menteri Perhubungan & Kerja Raya
Datuk Khoo Siak Chiew

Menteri Kewangan
Datuk Pang Tet Shung

Menteri Pertanian
Tan Sri Mohd Said Keruak

Menteri Sumber Alam
Datuk Richard E. Yapp

Kerajaan - Kerajaan Negeri Sabah Sejak Kemerdekaan

1967 - 1975 Sabah Alliance (USNO + SCA)
1976 - 1981 Berjaya
1981 - 1985 Berjaya
1985 - 1986 PBS
1986 - 1990 PBS
1990 - 1994 PBS
21 Feb - 16 Mac1994 PBS
17 Mac 1994 - 1999 Barisan Nasional (UMNO + UPKO + PBRS + SAPP + AKAR +LDP)
1999 - 2004 Barisan Nasional (UMNO + UPKO + PBRS + SAPP + LDP)
2004 - 2009 Barisan Nasional (UMNO + UPKO + PBRS + LDP + PBS)
2009 - Kini Barisan Nasional (UMNO + UPKO + PBRS + SAPP + LDP + PBS)

Renungan Untuk Semua

Kata-Kata Semangat Terpilih

1) Jadilah benih yang baik, dicampak di laut menjadi pulau, dicampak ke darat menjadi rimba.

2) Melakukan sesuatu perkara tanpa matlmamat adalah seumpama belayar di lautan yang luas tanpa destinasi.

3) Sesuatu yang berfaedah tidak akan terlaksana tanpa perancangan yang khusus dan dijalankan secara sistematik dan berterusan dari hari ke hari.

4) Untuk mencapai kejayaan, kita mestilah percaya kepada diri sendiri, percaya kepada kebolehan dan keupayaan diri. Percayalah, individu yang sentiasa ragu-ragu tidak akan mampu mencapai sebarang kejayaan dalam hidup mereka.

5) Kebimbangan dan ketakutan adalah musuh utama kepada kejayaan diri. Enam asas ketakutan manusia iaitu:

- takut dikritik
- takut diserang penyakit
- takut ditimpa kemiskinan
- takut untuk menempuh hari tua
- takut kehilangan orang tersayang
- takut mati

6) Manusia boleh dikelaskan kepada dua kumpulan iaitu pemimpin dan pengikut. Pengikut selalunya tidak pernah mencapai apa-apa kejayaan yang besar dalam kehidupan mereka dan tidak akan berjaya sehinggalah mereka berjaya melepaskan diri daripada taraf PENGIKUT dan mula menjadi PEMIMPIN.

7) Setiap sesuatu yang pernah dicipta manusia adalah berasal daripada bayangan dalam minda manusia menerusi daya imaginasinya.

8) Buatlah lebih daripada yang sepatutnya dengan memberikan perkhidmatan yang lebih daripada sepatutnya. Dengan memberikan perkhidmatan yang lebih daripada sepatutnya kita akan berada dalam kelompok istimewa. Kita pasti akan menempa nama dalam bidang yang kita ceburi.

9) Keperibadian yang menyenangkan adalah keperibadian yang tiadak menunjukkan ciri-ciri menentang.

10) Jika kita mengimpikan kejayaan, maka kita perlulah mampu menumpukan masa dan tenaga kita ke arah mencapai matlamat dan tidak terbawa-bawa dengan perkara-perkara yang membazirkan.

16 September Hari Malaysia

16 September merupakan hari yang sangat bermakna buat penduduk Sabah dan Sarawak kerana hari tersebut merupakan detik kemerdekaan buat 2 negeri itu yang secara rasminya diumumkan oleh YM Tunku Abdul Rahman Putra pada 16 Septemner 1963. Langkah kerajaan pimpinan Datuk Seri Najib mengumumkan cuti umum pada 16 September adalah tepat walaupun pada hakikatnya 16 September merupakan cuti umum buat kerajaan negeri Sabah iaitu sempena Hari TYT negeri Sabah. Setidak-setidaknya sejarah pembentukan Malaysia dapat diingati dikalangan rakyat Malaysia secara menyeluruh. Ini kerana telah meresap dijiwa rakyat Malaysia bahawa 31 Ogos itulah satu-satunya tarikh yang perlu di ingati melalui pelbagai bentuk publisiti seperti dengan lagu kemerdekaan 31 Ogos dan sebagainya.

31 Ogos merupakan hari kemerdekaan buat Tanah Melayu yang telah diusahakan oleh Bapa Kemerdekaan Malaysia iaitu YM Tunku Abdul Rahman Putra. Detik itu diingati oleh penduduk Tanah Melayu iaitu Melayu, Cina, India dan lain-lain. 16 September semakin lama semakin dilupakan iaitu hari pembentukan negara Malaysia dan hari kemerdekaan buat Sabah dan Sarawak yang telah menjadikan negara Malaysia menjadi negara yang semakin stabil dalam semua aspek walaupun cuba diganggu gugat oleh anasir luar.

Cuti umum pada 16 Setember juga setidak-tidaknya dapat mengingati sejarah dan pengorbanan pemimpin-pemimpin Sabah yang bertungkus lumus membebaskan negeri Sabah daripada penjajahan. Di negeri Sabah, perjuangan kemerdekaan telah dipelolopori oleh Kapten Datu Mustapha Bin Datu Harun. Semangat nasionalisme beliau begitu tinggi sehingga sanggup berjuang menentang pendudukan Jepun di negeri ini. Tun Mustapha merupakan satu-satunya pemimpin tempatan yang menyertai gerakan tentera biasa dan gerila di Filipina semasa perang dunia kedua. Beliau kembali ke Sabah menentang pendudukan Jepun sebaik taman latihan khas di Filipina dan Australia. Beliau pernah dilantik oleh Tentera Bersekutu memimpin Gerila Bawah Tanah menentang Jepun dan telah diberi pangkat Sarjan, Leftenan Muda dan akhirnya Kapten. Beliau dianugerahkan pingat ' World War II Pacific Star' dan Darjah Kebesaran Kerajaan British iaitu Officer of The British Empire (OBE) untuk mengahargai sumbangan beliau. Beliau dilantik sebagai Ketua Anak Negeri dengan gelaran Orang Kaya Kaya (OKK)pada tahun 1961.

Pada bulan Disember 1961, Tun Datu Mustapha telah menubuhkan parti USNO sebagai satu wadah penting untuk menuntut kemerdekaan Sabah dan sebagai persedian untuk menerajui pemerintahan baru yang diwakili oleh Bumiputera negeri ini. Pada dasarnya, beliau adalah antara tokoh yang menyokong utama pembentukan Malaysia dan beliau adalah antara tokoh yang memainkan peranan penting dalam memperjuangkan kemerdekaan Sabah melalui rundingan-rundingan dengan Kerajaan Malaya dan Britain yang mana akhirnya lahirlah Malaysia pada 16 September 1963.

Pilihanraya Umum Negeri Sabah Yang Pertama 1967

Parti - Parti Yang Bertanding
Persatuan Cina Sabah - PCS
Pertubuhan Pasok-Momogun Kadazan Bersatu - PPKB
Parti Perikatan Sabah - Perikatan
Pertubuhan Kebangsaan Sabah Bersatu - PKSB

Kudat
O. T Tsen Kinsung (PPKB) - 1697
Wong Loke Khiam (PSC) - 3132
Undi Ditolak - 57

Bengkoka-Banggi
Tun Datu Mustapha Bin Datu Harun (PKSB) - 4690
Richard E. Yapp (PPKB) - 2039
Undi Ditolak - 60

Langkon
Andrew Matakim (PPKB) - 3861
Awang Ali Bin Osman (PKSB) - 2214
Undi Ditolak - 95

Tandek
Herman Luping (PPKB) - 2207
Madina Bin Unggut (PKSB) - 690
Undi Ditolak - 27

Usukan
Mohamed Said Keruak(PKSB) - Menang Tanpa bertanding

Sorob
Ismail Gimbad (PPKB) - 3920
Banian Bin Noyoh (PKSB) - 3519
Undi Ditolak - 206

Sulaman
Wong John Joenoi (PPKB) - 1903
OKK Indan Bin Kari (PKSB) - 4644
Undi Ditolak - 114

Kiulu
Bernard Bin Giom (PKSB) - 631
Payar Juman (PPKB) - 4260
OKK Nonon Bin Anad (BEBAS) - 16
Samin Bin Mindot (BEBAS) - 6
Undi Ditolak - 147

Jesselton Bandar
Kok Fung Chong (BEBAS) - 1850
Dato Pang Tet Tshung (Perikatan) - 2870
Ng Peng Khun (Kaling) (BEBAS) - 42
Spencer Lim Lai Mun (BEBAS) - 14
Undi Ditolak - 106

Tanjong Aru
Lee Vui Min (PCS) - 3186
Gwrge Chin Kok Min (BEBAS) - 1389
Awid Mail (BEBAS) - 52
Thomas Jayasuriya (PPKB) - 2272
James Voon Kyam Kiun (BEBAS) - 496
Undi Ditolak - 124

Moyog
Chin Kui Sai (BEBAS) - 64
Alex Ng (PKSB) - 2089
Peter Joinod Mojuntin (PPKB) - 6908
Undi Ditolak - 187

Papar
Jumah Bin Sallim (PKSB) - 2389
Fred Sinidol (PPKB) - 2031
Undi Ditolak - 92

Bongawan
Abu Bakar Bin Hj Pengiran Ahmad (PPKB) - 2966
Sherzeman Mulkiaman Sherzeman (PKSB) - 3784
Undi Ditolak - 193

Kuala Penyu
Awang Anak Bin A. M Thaufeck (PKSB) - 2755
Wong Fook Siang (PPKB) - 3289
Undi Ditolak - 110

Labuan
OKK Abdullah Bin Anson (PKSB) - 3448
Lucas Kong Thiam Sinn (BEBAS) - 138
Undi Ditolak - 138

Beaufort
Haji Mohd Dun Bin Banir (PKSB) - 3598
Mohammad Yassin Buraw (BEBAS) - 32
Haji Asneh Bin Hassan (PPKB) - 2478
Undi Ditolak - 230

Tenom
Dato Mohd Yassin Bin Haji Hashim (PKSB) - 1806
Tingkalor Bin O. T Lampang (PPKB) - 2558
Undi Ditolak - 205

Sipitang-Ulu Padas
Sadun Agong (PPKB) - 1574
Harris Bin MD Salleh (PKSB) -2686
Undi Ditolak - 94

Keningau
NC Anthony Undan Bin Andulag - 2537
R. M Jasni (PKSB) - 1525
Undi Ditolak - 194

Pensiangan-Sook
Stephen Koroh (PPKB) - 3376
Abu Bakar Bin OKK Anik (Utong) (PKSB) - 2154
Undi Ditolak - 187

Ranau
Dato Ganie Gilong (PPKB) - 4170
Amin Bin Mohammad Ali (PKSB) - 2568
Undi Ditolak - 84

Tambunan
Joseph Marcus Podtung (BEBAS) - 69
Anthony Gibon (PPKB) - 2901
Primus (BEBAS) - 493
Ong Shih Chang (BEBAS) - 5
Ng Ah Kiew (BEBAS) - 7
Undi Ditolak - 111

Sandakan Bandar
Khoo Siak Chiew (Perikatan) - 2285
Chong Thain Vun (BEBAS) - 1859
Undi Ditolak - 46

Elopura
Yap Pak Leong (BEBAS) - 2715
Peter Lo Su Yin (Perikatan) - 1219
Undi Ditolak - 40

Sugut
Nasrun Lunsui (PPKB) - 844
Kangkawang Bin Kulang (PKSB) - 3271
Lo Pin Fah, Thomas (BEBAS) - 51
Undi Ditolak - 100

Labuk
Jimmy malis (PPKB) - 2377
Haji Salleh Bin O. T Otik (PKSB) - 2315
Undi Ditolak - 44

Kuala Kinabatangan
Dato Aliuddin Bin Dato Harun (PKSB) - 3871
Wong Fook Siong (BEBAS) - 50
Chong Nyuk Kim (BEBAS) - 7
Abdul Aziz Md Said (PPKB) - 1861
Undi Ditolak - 45

Lamag
Philip Niun (PPKB) - 1312
Dato Hj PG. Galpam Bin Pg. Indar (PKSB) - 2687
Undi Ditolak - 72

Lahad Datu
Salleh Sulong (PKSB) - 2188
Tan Chong Ming (BEBAS) - 1714
Undi Ditolak - 110

Semporna
OKK Sakaran (PKSB) - 5096
Abdul Gafar Bin Hamulawan (PPKB) - 1426
Undi Ditolak - 366

Merotai
Mohammed Kassim Bin Kamiding (PKSB) - Menang Tanpa Bertanding

Balung
Ampong bin Kerahu (BEBAS) - 148
Tai Yau Khiun (BEBAS) - 648
Robert Cheng (BEBAS) - 13
Richard Lee (BEBAS) - 127
Stephen Chan Tze Hung (BEBAS) - 994
Chan Foo Sang (Perikatan) - 2232
Undi Ditolak - 110